TRAFÄ°K Ä°LE Ä°LGÄ°LÄ° KURUM,
KURULUÅžLAR VE YETKÄ°LERÄ°
Trafik; Bir yerden bir yere giden
araçlar, yayalar ve etraflarındaki canlıların, cisimlerin etkileşimi olarak
tabir edilir. Trafikle ilgili kurumlar trafikte güvenliği, trafikte kimsenin
can ve mal kaybı yaşamamasını, trafiğin problemsiz olarak akmasını sağlamaktadırlar.
Trafik, araç yoğunluğunun bir yerden bir yere doğru akmasıdır. Trafik denetleme
ve düzenlemeleri de kurallar ve kanunlar gereğince yapılmaktadır. Bunun içinde
devlet bakanlık, müdürlük ve çeşitli diğer kurumları ortak olarak hareket
ettirip hizmet vermektedir. Bu kurumlarda da devlet memurları jandarma veya
polis olarak da görev alabilmektedir. Trafik kurallar gereğince
düzenlenmektedir. Kurallar da kanuni olarak belirlenmektedir. Kuralların kanuni
olarak belirlenmesiyle trafik denetleme ve düzenleme de resmi kurumlar
tarafından yapılmaktadır. Trafik kurallarına uymak, güvenliği sağlamak, can ve
mal kaybını önlemek için birçok kurum ve kuruluş kamusal hizmet vererek devlet
adına çalışmaktadır. Bu da trafikle ilgili mesleklerin doğmasına neden olmuştur.
Bu nedenle günümüzde birçok kurum trafik hizmetlerinin gerçekleşmesinde
personel çalıştırmaktadır. Trafik ile ilgili kurum, kuruluşlar ve yetkileri
şöyle sıralanır;
1.Karayolları
Güvenliği Yüksek Kurulu: Kurul, Başbakan´ın başkanlığında yılda iki defa
toplanmaktadırlar. Trafik Hizmetleri
Başkanlığınca hazırlanarak, Karayolu Güvenlik Trafiği Kurulunca uygun görülen
önerileri değerlendirerek karara bağlar. Kararlarının yaşama geçirilmesi için
gerekli koordinasyon önemlerini belirlenir.
Kurulun sekretarya görevi Emniyet Genel Müdürlüğüne ait olmaktadır.
2.Karayolu
Trafik Güvenliği Kurulu: Kurul, Emniyet Genel
Müdürlüğü Trafik Hizmetleri Başkanının başkanlığında ayda bir toplanmaktadır.
Trafik hizmetlerinin çağdaş ve güvenli bir şekilde yürütülmesi amacıyla
önerilen veya katılacak temsilcilerce önerilecek önlemlerin uygulana birliğini
tartışarak karara bağlanır.
3.Emniyet
Genel Müdürlüğü: Trafik kanununa göre; araçları,
araçlarda bulundurulması gerekli belge ve gereçleri, sürücüleri ve bunlara ait
belgeleri, sürücülerin ve karayolunu kullanan kişilerin, kurallara uyup
uymadığını takip etmektedir. Diğer görevleri ise;
· Trafik düzenlemelerinin ve çeşitli
tesislerin yasa hükümlerine uygun olup olmadığını denetlemek,
· D uran ve akan trafiği düzenlemek ve yönetmek,
· El koyduğu trafik kazalarında trafik
kazası tespit tutanağı düzenlemek,
· Trafik kazası sonucunda hastalanan veya
yaralananların bakımlarını sağlayacak tedbirlerin,
· Süratle alınmasına yardımcı olmak ve
yakınlarına haber vermek, araçların tescil işlemlerini yaparak belge ve
plakalarını vermek, sürücünün
belgelerini vermek,
· Trafik kazalarının oluş nedenleri ile
ilgili tüm unsurları kapsayan istatistik verileri ve bilgilerini toplamak,
değerlendirmek, sonuçlarına göre gereken önlemlerin alınmasını sağlamak ve
ilgili kuruluşlara teklifte bulunmak başlıca görevleri arasındadır.
4.Karayolları
Genel Müdürlüğü:
· Yapım ve bakımdan sorumlu olduğu
karayollarında can ve mal güvenliği yönünden gerekli düzenleme ve
işaretlemeleri yaparak önlemleri almak ve aldırmak,
· Tüm karayollarındaki işaretleme
standartlarını tespit etmek, yayınlamak ve kontrol etmek, projeleri incelemek
ve onaylamak,
· Trafik araç ve tekniğine ait görüş
bildirmek, karayolu güvenliğini ilgilendiren konulardaki projeleri incelemek ve
onaylamak,
· Yapım ve bakımdan sorumlu olduğu
karayollarında, İçişleri Bakanlığı´nın uygun görüşü alınmak suretiyle,
yönetmelikte belirlenen hız sınırlarının üstünde veya altında hız sınırları
belirlemek ve iÅŸaretlemek,
· Trafik kazalarının oluş nedenlerine göre
verileri hazırlamak ve karayollarında gerekli önleyici teknik tedbirleri almak
da görevleri arasında bulunmaktadır.
5.Milli
Eğitim Bakanlığı:
· Motorlu araç sürücülerinin
yetiştirilmesi için sürücü kursları açmak, özel sürücü kursu açılmasına izin
vermek, bunları her safhada denetlemek,
· Kurslarda eğitilenlerin sınavlarını
yapmak, başarılı olanlara sertifika verilmesini sağlamak,
· Okul öncesi, okul içi ve okul dışı
trafik eğitimini düzenleyen trafik genel eğitim planı hazırlamak ve ilgili
kuruluÅŸlarla iÅŸbirliÄŸi yaparak uygulamak.
6.Sağlık Bakanlığının Görev Ve Yetkileri:
· Karayollarında oluşan trafik kazalarıyla
ilgili ilk/acil yardım hizmetlerini planlamak, uygulamak,
· Trafik kazalarında yaralananların en
kısa zamanda sağlık hizmetlerinden yararlanmalarını sağlamak üzere, İçişleri
Bakanlığının ve Karayolları Genel Müdürlüğü’nün uygun görüşü de alınarak
ilkyardım istasyonları kurmak, bu istasyonlara gerekli personeli, araç ve
gereci saÄŸlamak,
· Her ilde trafik kazaları için eğitilmiş
sağlık personeli ile birlikte yeteri kadar ilk ve acil yardım ambulansı
bulundurmak,
· Bu kanunla ve mevzuatla verilen trafikle
ilgili diğer görevleri yapmak,
· Üniversitelere bağlı hastaneler ve diğer
bütün resmi ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, acil olarak kendilerine
getirilen trafik kazası geçirmiş kişilere, Sağlık Bakanlığı tarifesini
uygulamak suretiyle, vermiş oldukları hizmetlerinin bedelinin tamamını sigorta
şirketlerinden tahsil etmek sağlık bakanlığının göreve yetkileri arasındadır.
7.Tarım
Ve Köy İşleri Bakanlığının Görev Ve Yetkileri
· Trafik düzeni ve güvenliği açısından
gerekli düzenleme ve işaretlemeleri yapıp, gerekli tedbirleri almak ve
aldırmak, Yapım ve bakımdan sorumlu olduğu karayollarındaki tesisler için
bağlantıyı sağlayarak, geçiş yolları yönünden izin vermek,
· Yol güvenliği ile ilgili; kavşak, durak
yeri, yol dışı park yeri, aydınlatma ve benzeri tesislerin projelerini
incelemek ve gerekenleri onaylamak,
· Kaza analiz sonuçlarına göre, karayolu
yapısı ve işaretlemeye dayalı kaza nedenlerini göz önünde bulundurmak ve
gerekli tedbirleri almak,
· Kanun ve yönetmeliklerle çıkarılan köy
yolları için verilen trafikle ilgili diğer görevleri yapmak ile görevli ve
yükümlüdür.
8.Ulaştırma
Bakanlığının Görev Ve Yetkileri:
Ulaştırma Bakanlığı’nın ilgili
birimlerinin görev ve yükümlülükleri: Bu kanun ve ilgili mevzuatla verilen
hizmetleri yapmak ve gerekli koordinasyonu sağlamak. Tescile bağlı araçların
muayenelerini yapmak veya yaptırmak, muayene istasyonlarını denetlemek
araçların ağırlık ve boyut kontrollerini yapmak veya yaptırmak ve denetlemek
görevleri arasındadır.
9.Orman
Ve Çevre Bakanlığının Görev Ve Yetkileri:
2872 sayılı Çevre Kanunu ile
yönetmelikler çerçevesinde belirtilen görevleri yapmak ile görevli ve
yükümlüdür.
10.Belediye
Trafik Birimlerinin Görev Ve Yetkileri:
· 1.Sorumlu olduğu yolun yapısını, trafik
düzenini güvenliğini sağlayacak durumda bulundurmak; yol ve kavşak
düzenlemeleri ile gerekli işaretlemeleri yapmak,
· 2.Açık ve kapalı park yerleri, alt ve
üst geçitleri yapmak, yaptırmak, işletmek/işletmesine izin vermek
· 3.Taşıt yollarında trafiği tehlikeye
düşüren engelleri, gece veya gündüze göre kolayca görülebilecek şekilde
işaretlemek ve ortadan kaldırmak,
· 4.Karayolu yapısında, üzerinde yapılacak
çalışmalarda gerekli tedbirleri almak, aldırmak, denetlemek
· 5.Çocuklar için trafik eğitim tesisleri
yapmak ve yapılmasını sağlamak ile görevli ve yükümlüdür.
11.İL VE İLÇE TRAFİK KOMİSYONLARI
Ä°l Trafik Komisyonu, Ä°llerde vali veya
yardımcısının başkanlığında, Belediye, Emniyet, Jandarma, Milli Eğitim,
Karayolları ve Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonuna bağlı ilgili
odanın temsilcileri; Valilikçe uygun görülen trafikle ilgili Üniversite, oda,
vakıf ve kamuya yararlı Dernek veya kuruluşların birer temsilcisinden oluşur. Görevleri;
· İl sınırları içinde mahalli ihtiyaç ve
şartlara göre trafik düzenini ve güvenliğini sağlamak amacıyla gerekli
tedbirleri almak,
· Trafiğin düzenli bir şekilde akımını
sağlamak için alt yapı ve diğer hizmetleri ile ilgili tedbirleri almak,
trafikle ilgili sorunları çözümlemek, bütün ülkeyi ilgilendiren Trafik
Güvenliği Yüksek Kurulunun müdahalesini gerektiren hususları İçişleri Bakanlığı’na
iletmek,
· Karayolu taşımacılığına ait mevzuat
hükümleri saklı kalmak üzere, trafik düzenini ve güvenliği yönünden belediye
sınırları içinde ticari amaçla çalıştırılacak yolcu ve yük taşıtları ile
motorsuz taşıtların çalışma şekil ve şartları, çalıştırabileceği yerler ile güzergâhlarını
tespit edip ve sayılarını belirlemek,
· Gerçek ve tüzel kişiler ile resmi ve
özel kurum ve kuruluşlara ait otopark olmaya müsait boş alan, arazi ve arsaları
geçici otopark yeri olarak ilan etmek ve bunların sahiplerine veya üçüncü
kişilere işletilmesi için izin vermek başlıca görevleri arasındadır.
Türkiye’de
Karayolu Trafik Güvenliği Konusunda Faaliyet Gösteren
Vakıf
ve Derneklerden Başlıcaları;
ü Türkiye Trafik Kazaları Yardım Vakfı
ü Türkiye Trafik Kazlarını Önleme Derneği
ü Türkiye Trafik Eğitimi Geliştirme ve
Kazaları Önleme Vakfı
ü Fahri Trafik Müfettişleri Derneği
ü Türkiye Trafik Güvenliği Vakfı
ü Adana Trafik Eğitim Derneği
ü İstanbul Trafik Kazaları Yardım Vakfı
ü Trafik Canavarına Dur Derneği
ü Ankara Trafik Vakfı
ü Trafik Canavarını Yok Etme Derneği
ü İstanbul Trafik Vakfı
ü Trafik Gönüllüleri Derneği
ü Bursa Trafik Vakfı