TRAFÄ°K PROBLEMLERÄ° VE NEDENLERÄ°
Karayolu ile seyir halinde olan bir veya
birden fazla aracın karıştığı ölüm, yaralanma veya maddi hasar ile sonuçlanan
hadiselere ‘Trafik Kazası’ denir. Türkiye’de yaşanan trafik kazası sayısı
maalesef gün geçtikçe artmaktadır. Bütün dünyada trafik kazaları, yaralanmaya
sebep olan kazalar arasında birinci sırada yer almaktadır. Şehir yaşamının yol
açtığı en büyük problemlerden biri de trafiktir. Ayrıca yolları tıkayan ve hava
kirliliğine yol açan bu olumsuzluklar karşımız büyük bir sorun olarak
çıkmaktadır. . Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre sürücü,
yaya, araç, yol ve yolcu gibi faktörlerden kaynaklanan trafik kazalarının
%98’inde insan hatası öne çıkıyor. Şehirde oturan milyonlarca kişinin her gün yaşadığı
bu sıkıntı maalesef pek hafifleyeceğini düşünmemekteyiz. Hızla çoğalan araç
sayısının yanında bilinçsiz sürücülerin çoğalması trafik kazalarına sebebiyet
vermektedir. Sadece ehliyet alarak hiç pratik yapmadan trafikte araç
kullanılacağını düşünen kişilerin sayısı da arttığından riskli durumlar
oluşabiliyor. Türkiye'nin ulaşım politikalarında yapılan yanlışlar da sonucu
ortaya çıkan sonuç trafik kazalarında normalin çok üstündeki can kayıpları, yok
olan maddi değerler, ulaşım araçlarının çevrede yarattığı sorunlar olarak maalesef
karşımıza çıkmaktadır. Problemin temelinde ise, kent kültürünün ve birlikte
yaşamanın tüm dünyada geçerli kurallarına, özellikle de trafik kurallarına
uymakta gösterilen isteksizlik yatmaktadır. Eğitimdeki yetersizlik, insanların
kendi çıkarlarıyla toplumsal çıkar bağlantısını engellemektedir. Bu sebepleri
tamamen ortadan kaldırmak imkânsızdır. Ancak azaltmak adına yapılabilecek çok
şey iyi şeyler vardır. Ülkemizde trafik kültürünün oluşması ve trafik
probleminin kalıcı olarak çözülebilmesi için, bu konuda toplumsal bilinçlenmenin
olması gereklidir. Bilinçli, nitelikli, sorumluluk sahibi ve trafik kültürü
oluşmuş sürücü ve yayaların yetiştirilmesi ancak ve ancak eğitimle
gerçekleşebilir. Kötü hava şartlarına karşın açık havalarda daha fazla ölümlü
kaza olmaktadır. Olumsuz hava Şartlarında hem daha az sayıda araç trafiğe
çıkmakta hem de yola çıkan sürücüler daha dikkatli olmaya çalışmaktadır.
Toplumsal
bilinçlenmenin oluşturulması için;
1. Basın ve yayın kuruluşları, konuyla ilgili
kurum, vakıf ve dernekler yardımıyla toplumun trafik problemine sahip çıkması
sağlanmalıdır.
2. Yapılması gereken işlerde bir araya
gelinerek kamuoyu baskısı oluşturulması sağlanmalıdır.
3. Sadece trafik polisi ya da jandarmanın değil
trafiğe katılan herkesin birbirini denetlemesi sağlanmalıdır. Bunun için, Fahri
Trafik Müfettişliği yaygınlaştırılırken, 155 Alo Trafik, 156 Alo Jandarmaya
önem verilmelidir. Eğer mutlaka araba kullanmanız gerekiyorsa, birkaç kişiyle
anlaşarak tek arabayla gidip gidemeyeceğinizi gözden geçirmelisiniz. Bu, yoğun
saatlerdeki trafiği hafifletmenin en etkili yollarından biridir.
Yük ve yolcu taşımacılığının %90’ı aşkın
bir kısmının şehir içi ve şehirlerarası karayollarımız üzerinden yapılmasına
rağmen, trafik alt yapısında ve kamuoyundaki trafik bilincinde yeterli gelişme
sağlanamaması sebebiyle trafik, ülkemizin en öncelikli çözülmesi gereken
problemlerin arasında yer alır. Bisikletin şehir içersinde kabul gören bir
ulaşım aracı olmamasının yanı sıra, bir spor ve hobi aracı olarak bisiklet
kullanımı da olması gereken düzeyde değildir. Fakat büyük şehirlerde dahi,
şehirlerin keşmekeşinde kaçıp yeşil ve nefes alınabilecek alanlara giderek
vakit geçirmek doğayla baş başa kalıp bisiklet kullanmak mümkün iken,
şehirlerde yaşayan insanlar boş vakitlerini değerlendirmek amacı ile de
tercihlerini yine beton binalar ve kapalı mekânlar içerisinde kalmaktan yana
kullanmaktadırlar. Yol önemli bir konu
olup üzerinde durulmaktadır. Fakat belki bazı kesimlerde henüz ikmal edilmemiş
bölümler bulunabilir. Ayrıca her gün çoğalan ağır tonajlı ve küçük araçlar için
mükemmel yolu her zaman hazır tutmak ayrı bir işlem ve imkân gerektirir.
Genelde ya tasarruf sebebiyle, ya
ihmalle ya da seyir sayısının çokluğu sebebiyle araçlara zamanında iyi bakım
yapılamamaktadır. Birçok araç onarıma muhtaç halde sefere çıkmakta bu da
kazalara ayrı bir sebep olmaktadır. Araç bakımı insan bakımı kadar önemlidir. Özel
araç sahipleri veya ticari araç sürücüleri çok zaman ya uykusuz ve yorgun yola
çıkmakta veya yeterince ehil bulunmamaktadırlar ya da tanımadıkları yolda fazla
hız yapmaktadırlar. Bunlarda kaza sebepleri arasında yer arasında yer alan
belli başlı nedenler arasındadır.
Trafik kazaları ile ilgili diğer faktörleri
şu şekilde sıralayabiliriz: Ülkemiz, yolcu ve yük taşımacılığında yaklaşık
tüm yükü karayollarına vermiştir. Bunun doğal sonucu olarak karayolu taşıt
trafiği her geçen gün daha da artmış, yetersiz altyapı ve denetimsizlik
neticesinde kaza sayıları üzücü boyutlara ulaşmıştır. Alternatif diğer ulaşım türlerine
insanlar teşvik edilerek, karayolu trafiğinin yükü azaltılmalıdır. Personel
sayısının azlığı ve donanım yetersizliği nedeniyle trafik denetimleri yeterince
etkili olamamaktadır. Ayrıca ödenmeyen trafik cezalarının belli bir süre sonra
sabit kalması, cezanın caydırıcılık özelliğini azaltmaktadır. Trafik polisleri,
asıl görevleri olan trafiği denetleme ve düzenleme işlerine yoğunlaştırılmalı,
tescil iÅŸlemleri ve istatistik verileri tutmak gibi konular baÅŸka kurumlarca
yapılmalıdır. Trafik eğitimi insanlara hayatın her devresinde verilmeli, sürücü
kursları daha iyi denetlenmelidir. Trafik konusuna bilimsel açıdan
yaklaşılmalı, trafik ve ulaşım mühendisliği adı altında bir meslek dalı
oluşturulmalıdır. İmar yasasında gerekli değişiklikler yapılmalıdır. Kaza istatistikleri gelecekte yapılması
gerekenlere yol gösterebilmesi açısından daha hassas ve bilinçli
hazırlanmalıdır. Kaza sonrası yapılan ilk ve acil sağlık müdahalesi konusunda
mevcut eksiklikleri giderilmelidir. Ağır vasıta sürücüleri daha iyi
denetlenmeli ve eğitimleri konusunda gerekenler yapılmalıdır.
Sonuç olarak trafik kazaları tamamen
ortadan kaldırılamaz ancak minimum seviyeye indirmek adına çaba gösterebilir. Karşıdan
karşıya geçerken trafik ışıklarına uyun. Trafik ışıklarının olmadığı yerlerde
üst geçitleri değerlendirin. Üst geçit de yoksa yol tamamen güvenli hale
geldiğinde karşıdan karşıya geçebilirsiniz. Kazaların oluşumunda büyük paya
sahip olan yol kusurlarını ortadan kaldırmak için; proje aşamasında yol
geometrik standartlarının seçiminde hassas olunmalı ve bu standartlar
olabildiğince yüksek tutulmalıdır. Lütfen kurallara uyalım. Uymayanları
uyaralım. Bu konu basite alınacak bir konu değildir. Hem canımız hem de
başkalarının canına ve malına zarar verecek noktaya gelmeyelim. Bütün kuralları
harfiyen yerine getirirsek kaza oranını da azaltmış olacağız. Çünkü Trafik
kuralları hayattır…