İlk Yardım

                                                     İLK YARDIM NEDİR?

İlk yardım nedir, ilk yardım nasıl yapılır, ilk yardım neden önemlidir, ilk yardım çantasında neler olmalıdır gibi konular üzerine hepimiz kafa yormalıyız. Çünkü ilk yardım nedir sorunun cevabını biliyor olmanız, bir insanın hayatını kurtarmanıza yetebilir. İlk yardım nedir sorusunu aslında hepimize detaylı bir şekilde ilkokulda öğretmeleri gerekiyor fakat bu alanda yeterli bir eğitime sahip değiliz. Ama yine de ilk yardım nedir ve ilk yardım nasıl yapılır sorularına gereken cevapları kendimiz bulabilir ve kendimizi bu konuda eğitebiliriz. Bu da ister ailemizden birilerinin isterse de başka birilerinin hayatını kurmak adına yapabileceğimiz en akıllıca davranışlardan biri olur.

Sokakta, evde, gündüz, gece, boğaza bir şey kaçmasından zehirlenmeye, yanıktan kalp krizine… Hiç beklemediğimiz bir anda kapımızı çalabilecek ciddi kazalarda ya da sağlık sorunlarında ilk yardım uygulamalarına ne kadar hazırız. Her vatandaşın bilmesi gereken ve hayati önem taşıyan müdahaledir. İlkokulda başlaması uygun olan ilk yârdim eğitimi, ülkemizde maalesef yalnızca sürücü kurslarında verilmektedir. Herhangi bir kaza ya da yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin tıbbi yardımı sağlanıncaya kadar, hayatın kurtarılması ya da durumun daha kötüye gitmesini önlemek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalar bütünüdür. Kaza, beklenmedik bir zamanda ve beklenmedik şekilde, yaralanmalara, can ve mal kayıplarına neden olan olaylara denir. Yaşadığımız sürece çeşitli nedenlerle yaralanmalar veya hastalıklarla karşılaşmamız kaçınılmazdır. Yaşamımızın çeşitli dönemlerinde, bulunduğumuz her ortamda kaza ve hastalanma riski taşımaktayız. Bu gibi durumlarla karşılaştığımızda, müdahalede bulunanların ilkyardım eğitimi almış olmaları, yaşamın sürdürülmesinde, sakatlanmaların önlenmesinde ve iyileşme sürecinin kısaltılmasında belirleyici rol oynayacaktır.

Hasta ya da yaralanma durumlarında bir anda çaresiz kalıp etrafımızdan destek isteriz. Hemen bir doktorun olay yerinde de bulunmasını arzu ederiz. Ama bu her daim mümkün olmayabilir. Ülkemizin büyük problemlerinden bir tanesi olan trafik kazaları sonucu, her yıl yaklaşık 6.000-8.000 kişi ölmekte, 150.000-160.000 kişi yaralanmaktadır. Yapılan araştırmalara göre ülkemizde kazalar sonucu yaralıların %90’ından fazlasının olay yerinde herhangi bir müdahale yapılmadan hastaneye getirildiği sonucu ortaya çıkmıştır. Ölümlerin %10’u ilk beş dakika içinde meydana gelmektedir. Kaza yerinde ilk beş dakika içinde uygulanacak etkili bir ilk yardım ile hayat kurtarmak ya da durumun kötüye gitmesini önleyebilmek bizim elimizdedir.

Sağlık Bakanlığı tarafından 2002 yılında yayımlanan “İlk yardım yönetmeliği” gereği tüm kurum ve kuruluşlarda istihdam edilerek her 20 personel için 1, ilgili mevzuata göre ağır ve tehlikeli işler kapsamında bulunan iş yerlerinde her 10 personel için 1 olmak üzere “temel ilk yardım eğitim sertifikası” almış “ilk yardımcı” bulundurma zorunluluğu getirilmiştir.  T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Müfettişleri, İl Sağlık Müdürlüğü ve diğer yetkili kurumlar tarafından iş yerlerine denetimler ve izlenimler yapılmaktadır. Yönetmelik kapsamında yeterli sayıda ilkyardımcı çalışanı olmayan işletmelere idari para cezası uygulanmaktadır. İlk yardım eğitmeni, öğrenci veya kursiyerlere, kaza, ani hastalık, boğulma, zehirlenme ve yaralanma gibi durumlarda hayatın kurtarılması ya da durumun kötüye gitmesini önleyebilmek amacıyla yapılacak uygulamalar hakkında eğitim verir.

 İlk yardım eğitmeni; sürücü kursu, özel okul, ilk yardım eğitim merkezi, kamu ve özel sektörde çalışabilir. Bu işleri yaparken İlk yardım bilgilerini doğru kullanmalıdır. İlk yardımcı insan vücudu ile ilgili temel bilgelere sahip olmalı ve insan vücudunda hangi sistem (Solunum-Dolaşım-Sinir vs) zarar gördüyse o sistemi destekleyecek girişimlerde bulunmalıdır. Bütün bu manevralar yaşamsal fonksiyonların devamı için çok önemlidir. İlk yardım uygulamasında kesinlikle ilaç kullanılmaz. Olay mahallinde hasta ve yaralılara acil ilk yardım; müdahale ederken hızlı ancak sakin olarak bilinçli bir şekilde yapılmalıdır. Hasta ya da yaralının durumunun değerlendirilmesine bağlı olarak ilkyardım yapılmalıdır. Müdahale eden kişinin temel ilkyardım eğitimi konusunda bilgisi yoksa yaralıya ömür boyu sakat kalabilecek bir zarar verebileceği ihtimaline karşı, asla hastaya veya yaralıya dokunmamalı yerinden kaldırılmamalıdır. İlkyardım eğitimi almamış kişilerin, ilkyardım uygulamalarında bulunmaları sakıncalı sonuçlar doğurabilir. Bu sebeple ilkyardım uygulayacak olan kişilerin, mutlaka ilkyardım eğitimi almış olmaları, öncelikli amaçlarının kişilere zarar vermemek olduğunu bilmeleri ve hayati tehlike meydana getirecek müdahalelerde bulunmamaları son derece önemlidir.

Olay yerinde olabilecek tehlikeleri tespit ederek güvenli bir çevre sağlamaktır. Olay bir trafik kazası ise yapılması gerekenler şunlardır;

               1.Kazaya uğrayan araç güvenli bir alana alınmalıdır.

            2.Kaza yeri en az 150 metreden fark edilecek şekilde işaretlenmelidir.

            3.Meraklı insanlar olay yerinden uzaklaştırılmalıdır.

            4.Kazaya uğrayan aracın kontak anahtarı kapatılmalıdır.

            5.Kaza yapan aracın yakınında sigara içilmemeli ve içilmesine izin verilmemelidir.

Her türlü olayda; İlk yardım nasıl yapılır? Özellikle olay mahalli güvenli hale getirilmelidir. Olay mahalli güvenliği sağlanırsa, hasta veya yaralılar kesinlikle yerlerinden kımıldatılmamalıdır. Hasta veya yaralılar yaşam bulguları yönünden değerlendirilmelidir. Solunum güçlüğü çekenlerle bilinci kayıp, kanaması olan hasta veya yaralılar varsa tespit edilerek öncelik bu hastalara verilerek müdahale yapılmalıdır. Kanamalı hasta veya yaralıya müdahale edecek kişiler Hepatit B, C ve HIV/AIDS gibi hastalıklara karşı müdahaleye başlamadan önce muhakkak eldiven giymelidir.

İlk yardımın en önemli amacı; Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak, hasta ya da yaralının durumunun kötüleşmesini engellemek, İyileştirmeyi kolaylaştırmaktır. Eğer bir kaza olmuşsa ve ilk yardım bilgisine sahipseniz ve gerekli ilkyardımı yaptıktan sonra en hızlı şekilde gerekli yardım kuruluşlarına(112) haber verilmelidir. 112 arandığında kesin yer ve adres, kim hangi numaradan arıyor, olayın tanımı, hasta ya da yaralı sayısı, durumu, nasıl bir yardım aldıkları açıklanmalıdır.

İlk yardım çantası, tıbbi tedavi vermek için kullanılan bir malzeme ve takım topluluğudur. Araçlarda zorunlu ilk yardım çantalarında malzemelerin bulunması gerekiyor. Bulunması gereken ilkyardım malzemeleri şunlardır;

•           1 adet otomatik turnike,

•           1 adet flaster,

•           2 adet büyük sargı bezi,

•           3 adet üçgen sargı bezi,

•           10 adet çengelli iğne,

•           1 adet paslanmaz makas,

•           10 adet yara bandı,

•           2 adet cerrahi eldiven,

•           1 kutu gaz kompresi,

•           1 adet antiseptik solüsyon,

•           Suni solunum maskesi,

•           El feneri,

•           Düdük,

•           Yanık örtüsü,

•           Hidrofil pamuk.

Bu malzemelerin eksik olması ya da hiç bulunmaması durumunda hem kaza anlarında ilk yardım uygulamaları yeterli düzeyde yapılmaz ise bir trafik kontrolü sonucunda polisler tarafından ceza kesilebilir.

İlkyardım sadece olağanüstü durumlarda değil, hayatımızın her anında bize gerekli olabilmektedir ve İlk yardımı hiç tanımadığımız birisine yapabileceğimiz gibi, sevdiklerimize hatta kendimize yapmak zorunda kalabiliriz. İlk yardım eğitimi bilgisiyle gülük hayatınızı karşılaşmanız muhtemel olarak yara karşı öngörüde karşılayabileceğiniz durumlar için de tedbir almanızı sağlayabilecektir. Burkulma, düşme, yaralanma, kanama, yüksek ateş, donma, boğulma, zehirlenme ve buna benzer durumlar karşısında paniklemeden bilinçli bir şekilde doğru ilk yardım teknikleri kullanarak sürecin çok daha kolay atlatılmasını sağlayabilirsiniz.

Ani hastalıklar, afetler, kaza, yaralanma, zehirlenme, boğulma vs. durumlarda, ilkyardım bilincinin oluşmamış olması neticesinde, yanlış nakille, bilgisizlikle, tedbirsizlikle, ihmal ve sorumsuzlukla, ikinci bir defa kurban edilerek ölen ya da sakat kalan insanlara ve kendimize karşı sorumlu olmalıyız.